تأثیر ارقام مختلف سویا روی فعالیت پروتئولیتیکی آنزیم های گوارشی و پارامترهای دموگرافیک spodoptera exigua (lepidoptera:noctuidae)

کرم برگخوار چغندر، spodoptera exigua hübner (lep.: noctuidae) آفت مهم با دامنه میزبانی وسیع در ایران است. تأثیر نه رقم سویا (032، 033، hill، m4، m7، m9، m11، tms و zane) بر پارامترهای زیست شناسی، دموگرافیک، شاخص های تغذیه ای و فعالیتهای پروتئولیتیک آنزیم های گوارشی کرم برگخوار چغندر در آزمایشگاه تحت شرایط دمایی °c1 ± 25، رطوبت نسبی 5 ± 60 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام گرفت. بیشترین و کمترین طول دوره مراحل نابالغ آفت به ترتیب روی ارقام hill (21/0 ± 56/24 روز) و 33 (14/0 ± 01/22 روز) بود. میانگین تخم های گذاشته شده توسط هر فرد ماده در طول عمر روی رقم 33 بیشترین میزان (20/1156 تخم در روز) را نسبت به سایر ارقام سویا داشت. بیشترین میزان نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت به ترتیب 35/30 ± 75/636 (ماده/ماده/نسل) و 079/0 ± 374/0 (ماده/ماده/روز) روی رقم 33 به دست آمد. طول مدت زمان یک نسل و دو برابر شدن جمعیت نیز مربوط به رقم 33 بود. رقم 33 از نظر ترکیبات غذایی مطلوب تر و غنی تر از سایر ارقام بوده، به طوری که حتی تغذیه کمتر آن توانسته بود نرخ رشد نسبی (94/61 ± 50/7832 میلی گرم/میلی گرم/روز) لاروها را سبب شود، همچنان که بالاترین میزان بازدهی تبدیل غذای خورده شده و تبدیل غذای هضم شده مربوط به رقم 33 (88/3 ± 80/75 درصد) و (70/64 ± 20/94 درصد) بود. بهینه فعالیت پروتئولیتیک عصاره روده میانی لارو، با استفاده از آزوکازئین در ناحیه قلیایی (برابر 10-11) اتفاق افتاد. بررسی زایموگرام کازئین، وجود حداقل 6 باند پروتئینازی را در عصاره روده میانی لارو نشان داد و به ویژه وجود تریپسین پروتئینازها را مشخص ساخت. اگر چه بیشترین فعالیت پروتئولیتیک کل در لاروهای تغذیه شده با ارقام zane و bp بود، کمترین میزان فعالیت آنزیم تریپسین نیز روی این ارقام به دست آمد که به دلیل وجود مهارکننده سرین پروتئینازی تریپسینی (tlck) بود که منجر به ترشح بیشتر کیموتریپسین شده است. به طور کلی بررسی های انجام شده نشان دهنده وجود سرین پروتئینازهای تریپسین و کیموتریپسین در عصاره آنزیمی معده میانی لاروهای s. exigua است و در این میان تریپسین ها نقش بیشتری در فعالیت پروتئولیتیک کل برعهده دارند.